Zegar słoneczny , pionowy , wysokościowy.

Na sprzedaż zegar słoneczny, wysokościowy, stan jak na foto , ostatnie zdjęcia ukazują ten sam model na zagranicznych portalach sprzedażowych. Wielka rzadkość, szerszy opis poniżej.

Stefan von Götz & Söhne, Wien , ok. 1850 r.

Zegar w formie zwieszanej płytki o nieregularnym kształcie, o wymiarach ok. 4,5 x 6,3 cm, zaprojektowany dla szerokości geograficznej ok. 48°N.
Po jednej stronie tarczy umieszczony mosiężny, obrotowy wskaźnik oraz skala kalendarzowa. W obrębie wskaźnika znajduje się przedział do przechowywania składanego gnomonu. Gnomon w formie krótkiego drucianego pręta. Po drugiej stronie analematyczna krzywa podziałki czasowej, w której godziny pełne opisano cyframi arabskimi i oznaczono kropką, interwały półgodzinne zaś kreską. Poniżej skali czasowej sygnatura: ST. V. GÖTZ & SÖHNE.

Aby określić czas przy pomocy prezentowanego zegara należy za pomocą obrotowego wskaźnika ustawić odpowiednią datę na podziałce kalendarzowej i wystawić pręt gnomonu ustawiając go prostopadle do tarczy zegarowej. Następnie swobodnie zwiesić zegar ustawiając go równolegle do padania promieni słonecznych. Wtedy cień rzucony przez gnomon wskaże godzinę.

Podobne obiekty do prezentowanego zegara, również innych twórców znajdują się w kilku zagranicznych kolekcjach: Muzeum Adler Planetarium w Chicago, sygnowany GÖTZ (nr inw. W-50), Muzeum Historii Nauki w Oxfordzie, sygnowany F. ZAPPECK (nr inw. 36788). Również w polskiej kolekcji Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie znajdują się trzy egzemplarze zegary tego typu, sygnowane: F. ZAPPECK, GÖTZ & SÖHNE oraz sygnowany inicjałami i datowany na 1785 rok.
Ciekawostkę stanowi fakt, że zegar tego typu znalazł się na pamiątkowym medalu wybitym z okazji organizacji Międzynarodowego Kongresu Historii Nauki, w Jędrzejowie w 1965 roku.

Materiał, technika:
zegar - mosiądz, mosiądz

Literatura:
M. Cowham, A Study of Altitude Dials: How to Construct Them: How to Use Them: Their Errors and Accuracies, British Sundial Society , 2008
R. Zaczkowski (red.), Katalog zegarów słonecznych, Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, Jędrzejów, 2013
R.S., M.K. Webster, Database of Instrument Makers Signatures, Adler Planetarium, 2007

http://mbd.muzeum.uni.wroc.pl/kolekcje-uniwersyteckie/zegary-sloneczne/70